METİN TÜRLERİ

Hikaye : Yaşanmış ya da yaşanabilecek olan olayları kişi, yer ve zaman belirterek anlatan yazılara hikâye (öykü) adı verilir.

HİKAYENİN BÖLÜMLERİ (METNİN BÖLÜMLERİ)

Giriş Bölümü : Okuduğumuz metindeki kahramanların anlatıldığı, metnin konusunun ve hikâye unsurlarının kısaca anlatıldığı bölümdür.

Gelişme Bölümü : Olayların ayrıntılı olarak anlatıldığı, heyecanın arttığı ve art arda devam ettiği ve okuyucuda merak uyandıran kısımdır. Bu bölümde sonuçla ilgili ipuçları verilir.

Sonuç Bölümü :Okuduğumuz hikâyedeki olayın sonucunu öğrendiğimiz. Hikâyede merak ettiğimiz sorulara cevap bulduğumuz ve olayların sonuçlandığı bölüme denir.

MASAL

Yaşanması imkansız, olağanüstü kahramanların ve olayların yaşandığı genelde öğüt verici yazı türlerine masal diyoruz.

MASALIN ÖZELLİKLERİ

√ Masallarda olağan üstü olay ve kahramanlar vardır.
√ Masallarda devler, periler, cadılar, Keloğlan vb. karakterler bulunur.
√ Masallar bir varmış bir yokmuş, Evvel zaman içinde kalbur saman içinde,
√ Develer tellal iken pireler berber iken şeklinde tekerlemeler ile başlar.
√ Masallarda sihirli balıklar, lambalar, sopalar ve konuşan hayvanlar vardır.
√ Masallar öğüt verir ve hep iyiler kötülere karşı kazanır.
√ Masallarda yer ve zaman belli değildir.
√ Masalların sonunda üç elma düşer. “Biri anlatana, biri dinleyene, diğeri de tüm çocukların başına” diye bölüştürülür.

 ŞİİRDE KONU VE ANA DUYGU

TDK’ya göre zengin sembollerle, ritimli sözlerle, seslerin uyumlu kullanımıyla ortaya çıkan, hece ve durak bakımından denk ve kendi başına bir bütün olan yazı türüne Şiir denir.

ŞİİRİN ÖZELLİKLERİ

√ Şiiri yazan kişiye şair (ozan) denir.
√ Şiirdeki satırların her birine dize (mısra) denir.
√ Dört dizeden oluşan şiir bölümlerine kıta (dörtlük) denir.
√ Şiirin bir konusu (teması) vardır.
√ Şiirin bizde uyandırdığı duyguya ana duygu denir.

Şiirin Konusu : Şiirde üzerinde sözü edilen varlık, fikir yürütülen olay, düşünce ya da duruma konu denir. Konuyu bulmak için şiirde anlatılan nedir? sorusuna cevap aranır. Konuyu çoğu zaman başlıktan yola çıkarak bulabiliriz.

Şiirde Ana Duygu : Şiirde okuyucuya veya dinleyiciye iletilmek istenen duygu ya da mesaja denir. Ana duyguyu bulmak için şiirde verilmek istenen mesaj nedir? sorusuna cevap aranır.

Yukarıda kısaca konu anlatımı yaptığımız metin türlerine ait çalışmanın tamamına aşağıdaki indir linkinden PDF olarak ulaşabilirsiniz.

Bu çalışmamızda ;

√ Hikaye nedir? Hikaye gibi metinlerin bölümleri

√ Hikayenin bölümlerini bulma etkinliği,

√ Masal ve özellikleri ve örnek masal ,

√ Görsellerden yola çıkarak masal yazma etkinliği,

√ Şiirin tanımı ve şiirde konu ve ana duygu bulma çalışmalarına ait etkinlikler bulabilirsiniz.