2. Sınıf Sözlük Kullanımı
TÜRKÇE ÇALIŞMA YAPRAĞI – Kelimelerin Anlamını Sözlükten Bulma
Sevgili çocuklar; bazen birisi konuşurken ya da okuduğumuz yazılarda , anlamını bilmediğimiz kelimelerle karşılaşırız.Konuştuğumuz dile ait tüm kelimelerin anlamını bilmemizin imkanı yoktur.Eğer bir cümle içinde anlamını bilmediğimiz kelimeler varsa o cümlede ne denilmek istendiğini anlamayabiliriz.
☺Kelimelerin ne anlama geldiğini bilmiyorsak , sözlük kullanarak anlamlarını öğrenebiliriz.
☺Aradığımız kelimeyi sözlükten bulmak için öncelikle harflerin diziliş sırasını bilmemiz gerekir.
Alfabemizdeki 29 harf aşağıdaki sıra ile dizilmiştir.
|
A |
B |
C |
Ç |
D |
E |
F |
G |
Ğ |
H |
I |
İ |
J |
K |
L |
|
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6. |
7. |
8. |
9. |
10. |
11. |
12. |
13. |
14. |
15. |
|
M |
N |
O |
Ö |
P |
R |
S |
Ş |
T |
U |
Ü |
V |
Y |
Z |
|
16. |
17. |
18. |
19. |
20. |
21. |
22. |
23. |
24. |
25. |
26. |
27. |
28. |
29. |
►Bir kelimeyi sözlükten bulurken önce kelimenin ilk harfine bakılır.
Örneğin : “ lokomotif – yurt – siper “ sözcüklerini sözlükten bulmak için önce baş harflerine bakarız.
Lokomotif → l harfi ile başlıyor , yurt → y , siper → s harfi ile başlıyor.
Bu kelimeleri sözlükten bulma sırasına koyarken ; l harfi ile başlayan kelime 1. , s harfi ile başlayan kelime 2. , y harfi ile başlayan kelime 3. olarak sıralanabilir.Çünkü l harfi alfabede s harfinden önce , s harfi de y harfinden önce gelmektedir.
Sıralama : lokomotif yurt siper
( 1. ) ( 3. ) ( 2. )
Aşağıda üçerli grup olarak verilmiş olan kelimeleri sözlükten bulma sırasına göre sıralayınız.Sıra numarasını ( …… ) yazınız.
1) matem çıkın külah 5) ürkünç refakatçi pankart
( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… )
2) bahtiyar asit gayret 6) ısrar idman oluk
( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… )
3) leylak virüs eşkıya 7) şair plan dümen
( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… ) ( …… )
Kelimeleri Sözlükten Nasıl Ararız ?
Örneğin : “ leğen” kelimesinin anlamını sözlükten bulmak istiyoruz. Alfabede l harfi 15. sıradadır.Bu nedenle sözlükte l harfi ile başlayan sözcükler , sözlüğün ileri sayfalarındadır. “ l ”
harfi ile başlayan sözcükler önce “ la “hecesi ile başlayanlara göre sıralanacaktır. “ la “ hecesi ile başlayan kelimelerden sonra “ le “ hecesi ile başlayan sözcüklere geçilir. “ le “ hecesi sessiz harfleri önüne alarak sıra ile lab – lac –laç-lad—lef-leg-leğ → hecesine ulaşılır.Artık “ leğ “ hecesiyle başlayan kelimelerin arasında leğen kelimesini kolayca buluruz.
Aşağıdaki kelimelerin anlamını size anlatılan biçimde sözlükten arayarak bulunuz ve anlamını noktalı yerlere yazınız.
! ! ! Yazınızı eğik , güzel ve okunaklı yazmaya dikkat ediniz.
1 ) afiş : ……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
2 ) gar : ……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
3 ) liman : ……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
4 ) kiler : …………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………
5 ) hasat : ……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
6 ) demokrasi : …………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
7 ) hürriyet : …………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
8 ) bağımsız : ……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
9 ) padişah : ……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………