6. Sınıf Destek ve Hareket Sistemi
KONU: Destek ve Hareket Sistemi
Destek ve hareket sistemi iskelet ve kaslardan oluşur.
İskelet sistemi de kemik, eklem ve kıkırdaktan meydana gelir.
A- Kemikler
Kemikler kıkırdağın sertleşmesi sonucu oluşur.Anne karnında kıkırdak doku kalsiyum birikerek kemiğe dönüşür.
Kemikleşme yirmili yaşlara kadar devam eder.
Kemiklerin Görevleri
- İskeletimizi oluşturan kemikler vücudumuzun dik durmasını sağlar.
- Kaslara ve diğer organlara tutunma görevi yapar.
- Kan yapımında görevlidir.
- Vücudumuz için gerekli kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineraller kemiklerde depo edilir.
- İç organları dış etkilere karşı korur. (Kafatası beyini, göğüs kafesi kalp ve akciğeri korur.)
- Kemikler kaslarla beraber hareket etmemizi sağlar.
Kemikler yapısı ve şekline göre üçe ayrılır.
1. Uzun kemik
- Boyu eninden fazla olan kemiklerdir.
- İçlerinde sarı kemik iliği bulunur.
- Kol ve bacak kemikleri(Uyluk, kaval, baldır, dirsek, ön kol, pazı) uzun kemiktir.
- İnsanda en uzun kemik uyluk kemiğidir.
2. Kısa kemik
- Eni boyuna yakın olan kemiklerdir.
- El ve ayak bilek kemikleri, omurlar kısa kemiktir.
3. Yassı kemik
- Yassı şekildeki kemiklerdir.
- Yapısında sarı kemik iliği yoktur.
- Kafatası, kaburga, leğen, kürek kemikleri yassı kemiklerdir.
Not: İnsan vücudunda en uzun kemik uyluk kemiği, en kısa kemikte kulakta bulunan üzengi kemiğidir.
Röntgen
Kemiklerimizi ve bazı organlarımızı görüntülemede röntgen kullanılır. Röntgen filmi incelenerek kemik kırıkları görülebilir.B- Eklemler
Kemiklerin birbirine bağlandığı yerlere eklem denir.Hareket yeteneklerine göre üçe ayrılır.
1. Oynar eklem
- Hareket yeteneği fazladır.
- Kemikler arasında boşluk ve eklem sıvısı vardır.
- Eklem sıvısı ve eklem kıkırdağı kemiklerin aşınmasını önler.
- Kol, bacak, parmak, bilek, omuzda bulunur.
2. Yarı oynar eklem
- Hareket yeteneği çok azdır.
- Kemikler arasında kıkırdak bulunur, eklem sıvısı bulunmaz.
- Göğüs kafesi, boyun, omurgadaki eklemler ve alt çenede guruba girer.
3. Oynamaz eklem
- Hareketsiz eklemlerdir.
- Oynamaz eklem içerisinde eklem sıvısı yoktur.
- Testere dişleri gibi birbirine bağlanmışlardır.
- Kafatası, yüz, kalça ve kuyruk sokumu oynamaz eklem bulunur.
C- Kıkırdak
Kıkırdak esnek bir yapıya sahiptir.- Kıkırdak kemik uçlarında kemiğin boyuna uzamasını sağlar.
- Kaygan bir yapıya sahip olduğu için kemiklerin birbirine sürtünerek aşınmasını önler.
- Kıkırdak iskelete esnek bir yapı oluşturarak kırılmasını önler.
- Kıkırdak uzun kemiklerin ve kaburga uçlarında, burun, kulak ve soluk borusunda bulur.
- Kaburga uçlarında bulunan kıkırdak, soluk alıp vermede esneklik kazandırır.
D- Kaslar
Kaslar kasılma ve gevşeme yeteneğine sahiptir.Kemiklerin ve iç organların çalışmasını sağlar.
Kaslar yapı ve çalışmasına göre üç çeşittir.
1. Çizgili kas
- Kırmızı renklidir.
- Kemiklere tendonla bağlanır.
- İsteğimizle çalışır.
- Hızlı çalışır, çabuk yorulur.
- Çiftler şeklinde bulunur.
- Birbirine zıt olarak çalışır.
- Kaslardan biri kasılırken diğeri gevşer.
2. Düz kas
- İç organlarımızda bulunur.
- İsteğimiz dışında çalışır.
- Beyaz renklidir.
- Yorulmazlar, sürekli, yavaş ve ritmik çalışır.
- Mide, bağırsaklar, soluk borusu, yemek borusu, idrar kesesi, damarlarda düz kas bulunur.
3. Kalp kası
- Yapısı çizgili kas, çalışması da düz kasa benzer.
- Kırmızı renklidir.
- Hızlı ve ritmik çalışır
- Yorulmaz
- İsteğimiz dışında çalışır.
- Kaslar çiftler halindedir.
Yorumlar - Yorum Yaz