· İtilaf devletleri barış konferansına TBMM ile birlikte İstanbul Hükümeti'ni de çağırdılar.
· Amaçları Türk heyetleri arasında ikilik çıkarmaktı.
· TBMM hem bu ikiliği kaldırmak hem de milli egemenliği tam olarak gerçekleştirmek için Saltanatın kaldırılmasına karar
· verdi.
ü Altı yüz yıldan beri devam eden Osmanlı hanedanı sona erdi.
ü Tevfik Paşa Hükümeti istifa etti.
ü Son Osmanlı hükümdarı Sultan Vahdettin İstanbul'dan ayrıldı.
ü Laikliğin gerçekleştirilmesi için ilk önemli adım atıldı.
ü İtilaf devletlerinin çıkarmak istedikleri ikilik önlendi.
ü Milli egemenliğin gerçekleşmesi için önemli bir aşama kaydedildi.
ü Osmanlı hanedanından şehzade Abdülmecit Efendi TBMM tarafından Halifeliğe seçildi.
ü Şartlar uygun olmadığı için halifelik kaldırılmamıştır.
LOZAN ANTLAŞMASI 24 TEMMUZ 1923
I. Lozan Görüşmeleri
20 Kasım 1922- 4 Şubat 1923
II. Lozan Görüşmeleri
23 Nisan 1923 - 24 Temmuz 1923
Katılan Devletler
İngiltere - İtalya - Yunanistan - Fransa
Japonya - Romanya - Yugoslavya
Boğazlarla ilgili Görüşmelere Katılanlar; Sovyet Rusya-Bulgaristan
Gözlemci Devlet; ABD
Konferansın Toplanma Yeri Sorunu
Ø TBMM, konferansın İzmir'de toplanmasını istiyordu, böylece;
Ø Mustafa Kemal Paşa'nın konferansı etkilemesi kolaylaşacak
Ø Türk heyeti ile TBMM arasındaki haberleşme daha kolay sağlanacaktı.
Ø İtilaf devletleri ise uluslararası konferansların tarafsız ülkelerde toplanması gerektiğini bildirdiler.
Ø Konferansın İsviçre'nin Lozan kentinde yapılması kabul edildi.
Konferansa Gönderilecek Temsilci Sorunu
Ø TBMM'yi Lozan Konferansı'nda hükümet başkanı Rauf (Orbay) Bey temsil etmek istiyordu.
Ø Amacı Mondros Ateşkesi'ni imzalamakla edindiği kötü izlenimi silmekti.
Ø Mustafa Kemal Paşa Mudanya'da başarılı bir ateşkes imzalamış olan İsmet Paşa'yı tercih etti.
Ø TBMM tarafından İsmet Paşa'nın temsilci olması kararlaştırıldı.
Konferansta Görüşülecek Konular
· Türk heyeti, konferansta sadece Kurtuluş Savaşı'yla ilgili konuları değil yüzlerce yıllık sorunları görüşecekti.
· Türk heyeti iki konuda kesinlikle taviz vermeyecekti, bunlar;
o Ermeni meselesi
o Kapitülasyonların kaldırılması
· Konferansta görüşülecek diğer konularla ilgili olarak ise pazarlık yapılacaktı.
Lozan Görüşmelerinin Başlaması ve Kesilmesi
Ø 20 Kasım 1922'de başlayan Lozan görüşmeleri bir süre sonra tıkandı.
Ø İtilaf devletleri Türk heyetinden birçok konuda taviz istediler.
Ø En çok anlaşmazlık çıkan konular şunlardı,
o Kapitülasyonlar
o Dış borçlar
o Musul sorunu
o Boğazlar sorunu
Ø Bu gelişmeler üzerine Lozan görüşmeleri 4 Şubat 1923'te kesildi.
Ø Lozan görüşmelerinin kesildiği dönemde Türkiye'de iki önemli olay meydana geldi.
Ø - İzmir I. İktisat Kongresi- 17 Şubat 1923
Ø - I. TBMM'nin feshedilmesi 1 Nisan 1923
Lozan Görüşmelerinin Yeniden Başlaması ve Barış Antlaşmasının İmzalanması
Ø Lozan konferansının dağılması üzerine TBMM, boğazlar ve çevresini ele geçirmek için hazırlık yapmaya başladı. İngilizlerle savaş tehlikesi ortaya çıktı.
Ø İngiltere'de ise kamuoyu yeni bir savaşa karşı idi. Ayrıca İngiliz sömürgeleri çıkacak bir savaşta yardım göndermeyeceklerini, diğer Avrupa devletleri ise tarafsız kalacaklarını açıkladılar.
Ø Her iki tarafında savaşı göze alamaması üzerine konferans yeniden toplandı.
Ø 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalandı.
LOZAN ANTLAŞMANSININ MADDELERİ
1-SINIRLAR
Doğu Sınırı : Görüşülmedi, Kars antlaşması geçerli oldu. Irak Sınırı : Musul konusunda anlaşmazlık çıkması üzerine
Türkiye ile İngiltere arasında ikili görüşmelere bırakıldı.
Suriye Sınırı : 20 Ekim 1921'de imzalanan Ankara Antlaşmasına göre belirlendi.
Batı Sınırı : Meriç nehri sınır oldu.
Ege Adaları : Bozcaada ve Gökçeada Türkiye'ye, Oniki Ada İtalya'ya, diğer bütün Ege adaları silahsızlandırılması şartıyla Yunanistan'a verildi. II. Dünya savaşından sonra imzalanan Paris Antlaşması ile 12 Ada Yunanistan'a verildi.
2-BOĞAZLAR
Ø Boğazların yönetimi başkanlığını bir Türk'ün yapacağı uluslararası komisyona bırakılacak
Ø Boğazların her iki yakasında yirmişer km'lik alan silahsızlandırılacak
Ø Ticaret gemileri serbestçe boğazlardan geçebilecek
Ø Savaş gemilerine tonaj sınırlaması getirilecek.
Ø Savaş ihtimali olduğunda Türkiye boğazlan silahlandırabilecek
3-İSTANBUL'UN DURUMU
İstanbul'un Lozan antlaşması'nın TBMM'de onaylanmasından sonra bir buçuk ay içerisinde İtilaf devletlerince boşaltılması kararlaştırıldı.
4-KAPİTÜLASYONLAR
Kapitülasyonların bütün sonuçlarıyla birlikte kaldırılması kabul edildi.
5-DIŞ BORÇLAR
Ø En çok Fransa ile aramızda bu konuda sorun çıktı.
Ø Düyun-u Umumiye İdaresi kaldırıldı.
Ø Osmanlı borçları Osmanlı Devleti'nden ayrılan devletler arasında paylaştırıldı.
Ø Borçların önemli bir kısmını Türkiye ödeyecekti.
Ø Borçlar Türk lirası ya da Fransız frangı ile ve taksitler halinde ödenecekti.
6-PATRİKHANE
Ø Yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartıyla patrikhane İstanbul'da kalacak + Seçilen patriği Türk hükümeti onaylayacak
7-YABANCI OKULLAR
Ø Türkiye'de bulunan bütün yabancı okullar Türk Milli Eğitim sistemine bağlı olacak.
Ø Bu okullar Türk müfettişlerince denetlenecek.
8-SAVAŞ TAZMİNATI
Ø Yunanistan'dan savaş tazminatı olarak sadece Edirne'nin Karaağaç istasyonu alındı.
9-AZINLIKLAR
Ø Türkiye'de bulunan bütün azınlıklar Türk vatandaşı sayıldı. Böylece Avrupalı devletlerin içişlerimize karışmaları önlendi.
Ø Batı Trakya Türkleri ile İstanbul Rumları hariç Yunanistan'daki Türkler ve Türkiye'deki Rumların yer değiştirmesi kararlaştırıldı.
LOZAN ANTLAŞMASI'NIN ÖNEMİ
ü Türkiye'nin bağımsızlığı tanındı.
ü Türk milleti açısından I. Dünya savaşı sona erdi.
ü Lozan Antlaşması uzun süre geçerli olması açısından diğer
ü antlaşmalara örnek oldu.
ü Boğazlar komisyonunun varlığı milli egemenliğimize gölge
ü düşürdü.
ü Uzun yıllar süren kapitülasyonlar, dış borçlar, azınlıklar gibi sorunlar çözümlendi.
ü Irak sınırı hariç diğer sınırlarımız belirlendi.
ü Türk bağımsızlık savaşı diğer esir milletlere örnek oldu.
Antlaşmadan Sonra Sorun Olan Konular
ü Musul Sorunu
ü Hatay Sorunu
ü Boğazlar Sorunu
ü Dış borçların ödenme şekli
ü Nüfus mübadelesi
ü Yabancı okullar
II. TBMM DÖNEMİ
Kurtuluş savaşını kazanan I. TBMM bu süre içinde yıprandığı için 1 Nisan 1923'te feshedildi. 11 Ağustos 1923’te II.TBMM açıldı.
v II. TBMM 1923-1927 arasında faaliyet gösterdi.
v II. TBMM bir inkılap meclisidir.
v II. TBMM döneminde;
ü Lozan Antlaşması'nın onaylanması
ü Cumhuriyetin ilanı
ü Halifeliğin kaldırılması
ü Ankara'nın başkent olması
ü 1924 Anayasası'nın kabulü
ü Medeni Kanun'un kabulü
ü Kılık - Kıyafet Kanunu
ü Tevhid-i Tedrisat Kanunu gibi önemli inkılaplar gerçekleştirildi.
CUMHURİYETİN İLANI 29 EKİM 1923
Ø Kurtuluş savaşı yıllarında sürekli milli egemenliğin önemi vurgulanmıştır.
Ø TBMM'nin varlığı cumhuriyetin ilanını gerektiriyordu.
Ø Ankara'nın başkent olarak ilanının ardından rejim tartışmaları başladı.
Ø 1923 Ekim'inde Ali Fethi Bey hükümetinin istifasıyla ortaya bir hükümet bunalımı çıktı.
Ø Meclis hükümeti, sistemi yüzünden yeni bir hükümetin kurulması gecikiyordu.
Ø Hükümet bunalımını çözmek ve rejim tartışmalarını sona erdirmek amacıyla Mustafa Kemal Paşa'nın teklifiyle Cumhuriyet ilan edildi.
SONUÇLARI
Ø Yeni Türk devletinin rejimi belirlendi.
Ø Hükümet bunalımı sona erdi.
Ø Meclis hükümeti sisteminden kabine sistemine geçildi.
Ø 1921 Anayasası'na devletin rejimi, dili, dini, başkenti ile ilgili maddeler eklendi.
Ø Mustafa Kemal Paşa - İlk Cumhurbaşkanı
Ø İsmet Paşa - İlk Başbakan
Ø Fethi (Okyar) Bey - İlk TBMM başkanı seçildiler.
HALİFELİĞİN KALDIR ILMASI 3 MART 1924
Sebepleri
Ø Saltanatı kaldırılması ve Cumhuriyetin ilanı ile halifeliğin bir fonksiyonunun kalmaması
Ø Ulusal egemenlikle halifeliğin bağdaşmaması.
Ø Yeni rejime karşı olanların sığınabilecekleri tek makamın halifelik olması
Ø Bazı milletvekillerinin halifeyi TBMM'nin üzerinde görmeleri
· Bütün bu gelişmeleri dikkate alan TBMM, 3 Mart 1924'de çıkardığı bir kanunla halifeliği kaldırdı, aynı zamanda;
· Şer'iye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı. Yerine daha sonra Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.
· Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaleti kaldırıldı. Genel kurmay başkanlığı kuruldu ve siyaset dışı bırakıldı.
· Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılarak eğitimde birlik sağlandı.
· Osmanlı hanedanı yurt dışına çıkarıldı.
Halifeliğin Kaldırılmasının Sonuçları
ü İnkılapların gerçekleştirilmesi için uygun bir ortam hazırlandı.
ü Laikliğin gerçekleştirilmesi için önemli bir adım atıldı.
ü Yeni kurulan rejim güçlendirilerek eski rejime dönüş yolu kapatıldı.
ü Ulusal egemenliğin pekiştirilmesi sağlandı.
ANKARA'NIN BAŞKENT OLMASI 13 EKİM 1923
ü Kurtuluş savaşının kazanılmasından sonra başkent sorunu ortaya çıktı.
ü Ankara, Kurtuluş Savaşı'nın merkezi olması ve güvenli bir konumda bulunması sebebiyle TBMM tarafından başkent olarak kabul edildi.
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ
İlk TBMM'de Gruplar
Ø İlk TBMM'de bütün milletvekillerinin ortak amacı vatanın işgalden kurtarılması olduğu için partileşmeye gidilmedi.
Ø İlk TBMM'de Islahat Grubu, İstiklal Grubu, Tesanüt Grubu gibi gruplar vardı.
Ø Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu kuruldu.
Ø Mustafa Kemal Paşa taraftarlarına I. Grup, karşı olanlara ise II. Grup dendi. II. Grup saltanat ve hilafet taraftarı idi.
HALK PARTİSİ'NİN KURULUŞU 9 Ağustos 1923
Ø Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk grubu temel alınarak kuruldu.
Ø Parti 1923-1950 yılları arasında tek başına iktidarda kaldı.
Ø Bu süre içinde;
ü Mustafa Kemal Paşa 1923- 1938
ü İsmet İnönü 1938-1950
ü hem cumhurbaşkanlığı hem de genel başkanlık yaptılar.
ü Yapılan inkılaplar parti programına dayanarak gerçekleştirilmiştir.
ü Halk partisi ekonomide devletçiliği savunmuştur.
ü Türkiye'de kurulan ilk siyasi partidir.
ü Halk partisi 14 Mayıs 1950'de yapılan seçimleri kaybetti ve yönetimi Demokrat Parti aldı.
ORDUNUN SİYASETTEN AYRILMASI 10 Aralık 1924
ü ve II. TBMM döneminde milletvekilliği ile komutanlık aynı kişide bulunabiliyordu.
ü Mustafa Kemal Paşa ittihatçılarda gördüğü ordu-politika ilişkisinin Cumhuriyet döneminde de devam etmesini istemiyordu.
ü 1924 yılı Ekim ayı sonlarında Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa gibi komutanlar birliklerinin başından ayrılarak Ankara'ya geldiler. Bu gelişmeler üzerine milletvekilliğiyle askerliğin aynı kişide bulunamayacağına dair kanun kabul edildi.
ü Böylece ordu siyasetten ayrıldı.
TERAKKİPERVER CUMHURİYET PARTİSİ 17 KASIM 1924
Ø Partinin genel başkanı Kâzım Karabekir Paşa'dır.
Ø Kurucuları milli mücadelenin önde gelen isimleridir. Rauf (Or-bay) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa, Adnan (Adıvar) Bey gibi
Ø Türkiye'de Halk partisinden sonra kurulan ikinci parti, Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan ilk partidir.
Ø İlk muhalefet partisidir.
ð Ekonomide liberal düşünceyi savunmuştur.
ð Dini inançlara saygılı olmayı ilke olarak kabul etmiştir.
Ø Terakkiperver Cumhuriyet Partisi'nin muhafazakar ve dini inanç!ara saygılı bir siyaset izlemesi yeni rejime karşı olanların bu partide yer almalarına neden oldu.
Ø Terakkiperver Cumhuriyet partisi Şeyh Said isyanı ile ilgisi olduğu gerekçesiyle kapatıldı. (5 Haziran 1925)
Ø Çok partili hayata geçişte ilk deneme başarısızlıkla sonuçlandı.
ŞEYH SAİD İSYANI 13 ŞUBAT 1925
SEBEPLERİ
Ø Şeyh Said'in yeni rejime karşı olması
Ø İngilizlerin kışkırtmaları
Ø Terakkiperver Cumhuriyet Partisi'nin kurulması
ü Diyarbakır'da başlayan isyan çok geniş bir alana yayıldı.
ü İsyanı bastıramayan Fethi (Okyar) Bey hükümeti istifa etti, yeni hükümeti İsmet Paşa kurdu.
ü Alınan tedbirlerle Şeyh Said isyanı bastırıldı.
SONUÇLARI
ü Takrîr-i Sükun Kanunu çıkarıldı. (4 Mart 1925)
- Bu kanunla basına sınırlama getirildi.
- Hükümetin eleştirilmesi yasaklandı.
- Bu kanun 1929'a kadar yürürlükte kaldı.
ü İsyan bölgelerine İstiklal mahkemeleri gönderildi.
ü Yeni rejime yönelik ilk isyandır.
ü Terakkiperver Cumhuriyet Partisi kapatıldı.
ü İlk demokrasi denemesi başarısızlıkla sonuçlandı.
ü İngiltere Musul konusunda önemli bir avantaj elde etti.
MUSTAFA KEMAL PAŞA'YA SUİKAST GİRİŞİMİ 16 HAZİRAN 1926
ü Eski ittihatçılarla yeni rejime karşı olanlar Mustafa Kemal Paşa'ya bir suikast düzenleyerek iktidarı ele geçirmeyi planladılar.
ü Suikast yeri olarak İzmir seçildi.
ü Suikast gerçekleşmeden ortaya çıkarıldı.
ü Olayı planlayanlar İzmir İstiklal mahkemesinde yargılanarak ağır cezalara çarptırıldılar. .
ü Mustafa Kemal Paşa "Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır." demiştir.
SERBEST CUMHURİYET PARTİSİ 12 AĞUSTOS 1930
ü 1929'da bütün dünyada başlayan ekonomik bunalım Türkiye'yi de etkiledi.
ü İktidardaki Cumhuriyet Halk Partisi'ne karşı tepkiler artmaya başladı.
ü İktidar partisinin denetlenebilmesi ve demokrasinin tam olarak yerleşebilmesi için yeni bir partiye ihtiyaç duyuldu.
ü Mustafa Kemal Paşa'nın isteğiyle Fethi (Okyar) Bey'in başkanlığında Serbest Cumhuriyet Partisi kuruldu.
ü Serbest Cumhuriyet Partisi ekonomide liberalizmi savunuyordu.
ü Zamanla partiye inkılap karşıtları girmeye başladı.
ü Fethi Bey kontrolü kaybedeceğini anlayınca partiyi feshetti. (17 Kasım 1930)
MENEMEN OLAYI 23 Aralık 1930
ü Derviş Mehmet ve adamları Menemen'de olay çıkardılar.
ü Olayı bastırmak isteyen asteğmen Kubilay öldürüldü.
ü Alınan tedbirlerle isyan bastırıldı.
ü Olayı çıkaranlar İstiklal mahkemelerinde yargılanarak ağır cezalara çarptırıldılar.
ü Menemen olayı rejime yönelik ikinci harekettir.
ü Serbest Cumhuriyet Partisi'nin feshedilmesindeki haklılık anlaşılmıştır.
ü 1946'ya kadar çok partili hayata geçilmesi gecikmiştir.
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇ İLEMEMESİNİN SEBEPLERİ
ü Yeni rejimin yerleştirilmek istenmesi
ü Halkın çok partili hayata hazır olmayışı
ü Yeni bir dünya savaşının çıkma ihtimali
ü Lozan'dan kalan bazı sorunların çözülmek istenmesi (Hatay-Boğazlar)
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ 1946
Ø II. Dünya savaşından sonra bir çok ülkede demokrasi hakim olmaya başladı.
Ø Savaşı kazanan ülkeler de demokrasi ile yönetilen ülkelerdi,
Ø Dünya barışını korumak için savaştan sonra Birleşmiş Milletler kuruldu.
Ø Türkiye'nin de dünya devletleri içerisinde yerini alabilmesi için çok partili hayata geçmesi gerekiyordu.
Ø 1946'da Cumhuriyet Halk Partisi'nden ayrılan Adnan Menderes, Celal Bayar, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü Demokrat Parti'yi kurdular.
Ø 1946'da "açık oy, gizli sayım" sistemine dayalı yapılan seçimi Cumhuriyet Halk Partisi kazandı.
Ø 14 Mayıs 1950'de "gizli oy, açık sayım" sistemiyle yapılan seçimi Demokrat Parti büyük bir çoğunlukla kazandı.
Ø Demokrat Parti 1950-1960 yılları arasında Türkiye'yi idare etti.
Ø Bu dönemde Cumhurbaşkanı - Celal Bayar, Başbakan - Adnan Menderes TBMM Başkanı - Refik Koraltan
İNKILAPLAR
Cumhuriyet döneminde; Hukuk alanında Eğitim alanında Sosyal alanda Ekonomi alanında inkılaplar yapıldı.
Siyasi alanda ise,
+ Saltanatın kaldırılması 1 Kasım 1922
+ Ankara'nın başkent olması 13 Ekim 1923
+ Cumhuriyetin ilanı 29 Ekim1923
+ Halifeliğin kaldırılması 3 Mart1924
+ Çok partili hayata geçiş denemeleri yapılmıştır.
A) Hukuk Alanında Yapılan İnkılapların Sebepleri
Ø Osmanlı Devleti'nde hukuk birliğinin olmaması
Ø Kadın-erkek eşitliğinin olmaması
Ø Çağın ihtiyaçlarını karşılayacak yeni bir hukuk sitemine ihtiyaç duyulması
Ø Devlete laik bir karakter kazandırma düşüncesi
TEŞKİLAT-I ESASİYE'NİN KABULÜ 20 OCAK 1921
Ø 23 Maddedir.
Ø Kısa olmasının nedeni o zamanın olağanüstü şartları ve acil ihtiyaçları karşılamak için hazırlanmış olması.
Ø Güçler birliği ilkesi hakimdir.
Ø TBMM yasama ve yürütme yetkisine sahiptir
Ø Meclis Hükümeti sistemi vardır.
Ø TBMM'nin üstünde güç yoktur.
Ø Amasya Genelgesi ile gelişen milli hakimiyet ruhuna resmi bir kimlik verilmiştir.
Ø Bu Anayasaya devletin yönetim şekli (cumhuriyet)29 Ekim 1923'de eklenmiştir.
1924 ANAYASASI'NIN KABULÜ 20 NİSAN 1924
Ø Gerçek hayatın ihtiyaçlarına cevap veren bir anayasadır.
Ø Egemenlik kayıtsız şartsız millete verilmiştir.
Ø Vatandaşın haklarının korunması için Danıştay kurulmuştur.
Ø 1928'de Anayasadan "devletin dini İslam’dır" ibaresi çıkarılmıştır.
Ø Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiştir.
Ø 1937'de Atatürk ilkeleri anayasaya girmiştir.
Ø Günün şartlarına göre en çok değişikliğe uğrayan Anayasadır
Ø 1960'a kadar yürürlükte kalmıştır.
- İsviçre Medeni Kanunu'nun kabulü 17 Şubat 1926
- İsviçre Borçlar Kanunu'nun kabulü 8 Mayıs 1928
- Alman Ticaret Kanunu'nun kabulü 10 Mayıs 1928
LAİKLİĞE GEÇİŞ AŞAMALARI
1. Saltanatın Kaldırılması 1 Kasım 1922
İlk aşamadır.
2. Halifeliğin Kaldırılması 3 Mart 1924
En önemli aşamadır.
3. Şer'iye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması 3 Mart 1924
4. 3 Mart 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabulü
5. Tekke-Zaviye ve Türbelerin Kapatılması 30 Kasım 1925
6. Medeni Kanun'un Kabulü 17 Şubat 1926
7. Devletin Dini İslam'dır" Maddesinin Anayasa'dan çıkarılması 10 Nisan 1928
8. Laikliğin Anayasa'ya girmesi 5 Şubat 1937
İsviçre Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sebepleri
+ Çağın ihtiyaçlarına uygun akılcı çözümler getirmesi
+ Avrupa'da yapılan kanunların en yenisi olması
+ Aile hukukunda kadın-erkek eşitliğine yer verilmesi
Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sonuçları
+ Kadın - erkek eşitliği sağlandı.
+ Yeni Türk devletinin yapısına uygun bir hukuk sistemi getirildi.
+ Ülkede hukuk birliği sağlandı.
+ Patrikhanenin dini konuların dışındaki yetkileri kaldırıldı.
+ Azınlıklar Lozan'da tanınan kendi kanunlarıyla yönetilme hakkından vazgeçerek Türk kanunlarına tabi oldular.
B) Eğitim Alanında Yapılan İnkılaplar
Ø Medreselerin kapatılması ve Tevhid-i Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924)
ü Eğitimde birlik sağlandı.
Ø Latin harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
ü Öğrenim kolaylaştı.
Ø Millet mekteplerinin açılması (1 Ocak 1929)
Ø Türk Tarih Kurumu'nun kurulması (15 Nisan 1931)
ü Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø Türk Dil Kurumu'nun kurulması (12 Temmuz 1932)
ü Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø Üniversite reformunun yapılması (1933)
C) Sosyal Alanda Yapılan inkılaplar
Şapka ve Kılık - Kıyafet (25 Kasım 1925)Kanunu'nun Kabulü
ü Giyim-kuşamda çağdaşlaşma sağlandı.
Tekke-Zaviye ve Türbelerin (30 Kasım 1925)kapatılması
ü Miladi Takvimin kabulü (26 Aralık 1925)ve uygulanmaya başlaması (1 Ocak 1926)
Uluslararası ölçü ve tartının kabulü (1 Nisan 1931)
ü Uluslararası ticari ilişkilerde kolaylık sağlandı.
Soyadı Kanunu'nun kabulü (21 Haziran 1934)
ü Kişilerin toplum hayatında kolayca tanınmaları sağlandı.
Hafta tatilinin Cuma gününden Pazar gününe alınması (1935)
ü Uluslararası ilişkilerde düzen sağlandı.
Kadın Haklarındaki Gelişmeler
ü Medeni Kanun'un kabulü (17 Şubat 1926)
ü Belediye seçimlerine katılma hakkı verilmesi (3 Nisan 1930) -> İlk siyasi haktır.
ü Muhtar olma hakkının verilmesi (26 Ekim 1933)
ü Milletvekili seçme- seçilme hakkının verilmesi (5 Aralık 1934)
D) Ekonomi Alanındaki İnkılaplar
ü İzmir I. İktisat Kongresi ve Misak-ı İktisadi’nin kabulü 17 Şubat 1923)
ü Özel girişimlerin desteklenmesi
ü Sanayiyi teşvik edecek kanunların çıkarılması
ü Yurtta hammaddesi olan sanayi kollarının geliştirilmesi
ü İlk özel bankanın (İş bankası) kurulması (1924)
ü Aşar (öşür) vergisinin kaldırılması (17 Şubat 1925) –
v Köylü rahatladı.
ü Kabotaj Kanunu'nun kabulü (1 Temmuz 1926)
v Denizlerimizde ve limanlarımızda ticaret yapma hakkının alınması
ü Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kabulü(28 Mayıs 1927)
ü Beş yıllık kalkınma planının hazırlanması (1934) -
ü Devletçi ekonomik bir politika izlenmiştir.
ü Etibank ve Maden Tetkik Arama (1935) Enstitüsü'nün kurulması