• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/pages/Ders-Akademi/1405878436342260

Üyelik Girişi

ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA ADIMLAR

SALTANATIN KALDIRILMAS1 KASIM 1922

·          İtilaf devletleri barış konferansına TBMM ile birlikte İstanbul Hükümeti'ni de çağırdılar.
·          Amaçları Türk heyetleri arasında ikilik çıkarmaktı.
·          TBMM hem bu ikiliği kaldırmak hem de milli egemenliği tam olarak gerçekleştirmek için Saltanatın kaldırılmasına karar
·          verdi.

Sonuçları
ü  Altı yüz yıldan beri devam eden Osmanlı hanedanı sona erdi.
ü  Tevfik Paşa Hükümeti istifa etti.
ü  Son Osmanlı hükümdarı Sultan Vahdettin İstanbul'dan ayrıldı.
ü  Laikliğin gerçekleştirilmesi için ilk önemli adım atıldı.
ü  İtilaf devletlerinin çıkarmak istedikleri ikilik önlendi.
ü  Milli egemenliğin gerçekleşmesi için önemli bir aşama kayde­dildi.
ü  Osmanlı hanedanından şehzade Abdülmecit Efendi TBMM tarafından Halifeliğe seçildi.
ü  Şartlar uygun olmadığı için halifelik kaldırılmamıştır.

LOZAN ANTLAŞMASI 24 TEMMUZ 1923

I.  Lozan Görüşmeleri
20 Kasım 1922- 4 Şubat 1923
II.  Lozan Görüşmeleri
23 Nisan 1923 - 24 Temmuz 1923
Katılan Devletler
İngiltere - İtalya - Yunanistan - Fransa
Japonya - Romanya - Yugoslavya
Boğazlarla ilgili Görüşmelere Katılanlar; Sovyet Rusya-Bulgaristan
Gözlemci Devlet; ABD

Konferansın Toplanma Yeri Sorunu
Ø  TBMM, konferansın İzmir'de toplanmasını istiyordu, böylece;
Ø  Mustafa Kemal Paşa'nın konferansı etkilemesi kolaylaşacak
Ø  Türk heyeti ile TBMM arasındaki haberleşme daha kolay sağlanacaktı.
Ø  İtilaf devletleri ise uluslararası konferansların tarafsız ülkeler­de toplanması gerektiğini bildirdiler.
Ø  Konferansın İsviçre'nin Lozan kentinde yapılması kabul edildi.
Konferansa Gönderilecek Temsilci Sorunu
Ø  TBMM'yi Lozan Konferansı'nda hükümet başkanı Rauf (Orbay) Bey temsil etmek istiyordu.
Ø  Amacı Mondros Ateşkesi'ni imzalamakla edindiği kötü izleni­mi silmekti.
Ø  Mustafa Kemal Paşa Mudanya'da başarılı bir ateşkes imza­lamış olan İsmet Paşa'yı tercih etti.
Ø  TBMM tarafından İsmet Paşa'nın temsilci olması kararlaştırıldı.
Konferansta Görüşülecek Konular
·          Türk heyeti, konferansta sadece Kurtuluş Savaşı'yla ilgili ko­nuları değil yüzlerce yıllık sorunları görüşecekti.
·          Türk heyeti iki konuda kesinlikle taviz vermeyecekti, bunlar;
o    Ermeni meselesi
o    Kapitülasyonların kaldırılması
·          Konferansta görüşülecek diğer konularla ilgili olarak ise pa­zarlık yapılacaktı.
Lozan Görüşmelerinin Başlaması ve Kesilmesi
Ø  20 Kasım 1922'de başlayan Lozan görüşmeleri bir süre son­ra tıkandı.
Ø  İtilaf devletleri Türk heyetinden birçok konuda taviz istediler.
Ø  En çok anlaşmazlık çıkan konular şunlardı,
o    Kapitülasyonlar
o    Dış borçlar
o    Musul sorunu
o    Boğazlar sorunu
Ø  Bu gelişmeler üzerine Lozan görüşmeleri 4 Şubat 1923'te ke­sildi.
Ø  Lozan görüşmelerinin kesildiği dönemde Türkiye'de iki önem­li olay meydana geldi.
Ø  - İzmir I. İktisat Kongresi-      17 Şubat 1923
Ø  - I. TBMM'nin feshedilmesi      1 Nisan 1923
Lozan Görüşmelerinin Yeniden Başlaması ve Barış Antlaş­masınıİmzalanması
Ø  Lozan konferansının dağılması üzerine TBMM, boğazlar ve çevresini ele geçirmek için hazırlık yapmaya başladı. İngiliz­lerle savaş tehlikesi ortaya çıktı.
Ø  İngiltere'de ise kamuoyu yeni bir savaşa karşı idi. Ayrıca İn­giliz sömürgeleri çıkacak bir savaşta yardım göndermeye­ceklerini, diğer Avrupa devletleri ise tarafsız kalacaklarını açıkladılar.
Ø  Her iki tarafında savaşı göze alamaması üzerine konferans yeniden toplandı.
Ø  24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalandı.
LOZAN ANTLAŞMANSININ MADDELERİ
1-SINIRLAR
Doğu Sınırı    : Görüşülmedi, Kars antlaşması geçerli oldu. Irak Sınırı       : Musul konusunda anlaşmazlık çıkması üzerine
Türkiye ile İngiltere arasında ikili görüşmelere  bırakıldı.
Suriye Sınırı   : 20 Ekim 1921'de imzalanan Ankara Antlaşması­na göre belirlendi.
Batı Sınırı       : Meriç nehri sınır oldu.
Ege Adaları   : Bozcaada ve Gökçeada Türkiye'ye, Oniki Ada İtalya'ya, diğer bütün Ege adaları silahsızlandı­rılması şartıyla Yunanistan'a verildi. II. Dünya savaşından sonra imzalanan Paris Antlaşması ile 12 Ada Yunanistan'a verildi.
2-BOĞAZLAR
Ø  Boğazların yönetimi başkanlığını bir Türk'ün yapacağı ulus­lararası komisyona bırakılacak
Ø  Boğazların her iki yakasında yirmişer km'lik alan silahsızlan­dırılacak
Ø  Ticaret gemileri serbestçe boğazlardan geçebilecek
Ø  Savaş gemilerine tonaj sınırlaması getirilecek.
Ø  Savaş ihtimali olduğunda Türkiye boğazlan silahlandırabilecek
3-İSTANBUL'UN DURUMU
İstanbul'un Lozan antlaşması'nın TBMM'de onaylanmasın­dan sonra bir buçuk ay içerisinde İtilaf devletlerince boşaltıl­ması kararlaştırıldı.
4-KAPİTÜLASYONLAR
Kapitülasyonların bütün sonuçlarıyla birlikte kaldırılması kabul edildi.
5-D BORÇLAR
Ø  En çok Fransa ile aramızda bu konuda sorun çıktı.
Ø  Düyun-u Umumiye İdaresi kaldırıldı.
Ø  Osmanlı borçları Osmanlı Devleti'nden ayrılan devletler ara­sında paylaştırıldı.
Ø  Borçların önemli bir kısmını Türkiye ödeyecekti.
Ø  Borçlar Türk lirası ya da Fransız frangı ile ve taksitler halinde ödenecekti.
6-PATRİKHANE
Ø  Yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartıyla patrikhane İstan­bul'da kalacak +  Seçilen patriği Türk hükümeti onaylayacak
7-YABANCI OKULLAR
Ø  Türkiye'de bulunan bütün yabancı okullar Türk Milli Eğitim sistemine bağlı olacak.
Ø  Bu okullar Türk müfettişlerince denetlenecek.
8-SAVAŞ TAZMİNATI
Ø  Yunanistan'dan savaş tazminatı olarak sadece Edirne'nin Karaağaç istasyonu alındı.
9-AZINLIKLAR
Ø  Türkiye'de bulunan bütün azınlıklar Türk vatandaşı sayıldı. Böylece Avrupalı devletlerin içişlerimize karışmaları önlendi.
Ø  Batı Trakya Türkleri ile İstanbul Rumları hariç Yunanistan'da­ki Türkler ve Türkiye'deki Rumların yer değiştirmesi kararlaş­tırıldı.
LOZAN ANTLAŞMASI'NIÖNEMİ
ü  Türkiye'nin bağımsızlığı tanındı.
ü  Türk milleti açısından I. Dünya savaşı sona erdi.
ü  Lozan Antlaşması uzun süre geçerli olması açısından diğer
ü  antlaşmalara örnek oldu.
ü  Boğazlar komisyonunun varlığı milli egemenliğimize gölge
ü  düşürdü.
ü  Uzun yıllar süren kapitülasyonlar, dış borçlar, azınlıklar gibi sorunlar çözümlendi.
ü  Irak sınırı hariç diğer sınırlarımız belirlendi.
ü  Türk bağımsızlık savaşı diğer esir milletlere örnek oldu.
Antlaşmadan Sonra Sorun Olan Konular
ü  Musul Sorunu
ü  Hatay Sorunu
ü  Boğazlar Sorunu
ü  Dış borçların ödenme şekli
ü  Nüfus mübadelesi
ü  Yabancı okullar

II. TBMM DÖNEMİ

Kurtuluş savaşını kazanan I. TBMM bu süre içinde yıprandığı için 1 Nisan 1923'te feshedildi. 11 Ağustos 1923’te II.TBMM açıldı.
v  II. TBMM 1923-1927 arasında faaliyet gösterdi.
v  II. TBMM bir inkılap meclisidir.
v  II. TBMM döneminde;
ü  Lozan Antlaşması'nın onaylanması
ü  Cumhuriyetin ilanı
ü  Halifeliğin kaldırılması
ü  Ankara'nın başkent olması
ü  1924 Anayasası'nın kabulü
ü  Medeni Kanun'un kabulü
ü  Kılık - Kıyafet Kanunu
ü  Tevhid-i Tedrisat Kanunu gibi önemli inkılaplar gerçekleştirildi.

 
CUMHURİYETİN İLAN29 EKİM 1923

Ø  Kurtuluş savaşı yıllarında sürekli milli egemenliğin önemi vur­gulanmıştır.
Ø  TBMM'nin varlığı cumhuriyetin ilanını gerektiriyordu.
Ø  Ankara'nın başkent olarak ilanının ardından rejim tartışmala­rı başladı.
Ø  1923 Ekim'inde Ali Fethi Bey hükümetinin istifasıyla ortaya bir hükümet bunalımı çıktı.
Ø  Meclis hükümeti, sistemi yüzünden yeni bir hükümetin kurul­ması gecikiyordu.
Ø  Hükümet bunalımını çözmek ve rejim tartışmalarını sona erdirmek amacıyla Mustafa Kemal Paşa'nın teklifiyle Cumhuri­yet ilan edildi.
 
SONUÇLARI
Ø  Yeni Türk devletinin rejimi belirlendi.
Ø  Hükümet bunalımı sona erdi.
Ø  Meclis hükümeti sisteminden kabine sistemine geçildi.
Ø  1921 Anayasası'na devletin rejimi, dili, dini, başkenti ile ilgili maddeler eklendi.
Ø  Mustafa Kemal Paşa          - İlk Cumhurbaşkanı
Ø  İsmet Paşa                          - İlk Başbakan
Ø  Fethi (Okyar) Bey               - İlk TBMM başkanı seçildiler.
 
HALİFELİĞİN KALDIR ILMAS3 MART 1924
 
Sebepleri
Ø  Saltanatı kaldırılması ve Cumhuriyetin ilanı ile halifeliğin bir fonksiyonunun kalmaması
Ø  Ulusal egemenlikle halifeliğin bağdaşmaması.
Ø  Yeni rejime karşı olanların sığınabilecekleri tek makamın ha­lifelik olması
Ø  Bazı milletvekillerinin halifeyi TBMM'nin üzerinde görmeleri
·          Bütün bu gelişmeleri dikkate alan TBMM, 3 Mart 1924'de çıkardığı bir kanunla halifeliği kaldırdı, aynı zamanda;
·          Şer'iye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı. Yerine daha sonra Diya­net İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.
·          Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaleti kaldırıldı. Genel kur­may başkanlığı kuruldu ve siyaset dışı bırakıldı.
·          Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılarak eğitimde birlik sağlandı.
·          Osmanlı hanedanı yurt dışına çıkarıldı.
 
Halifeliğin Kaldırılmasının Sonuçları
ü  İnkılapların gerçekleştirilmesi için uygun bir ortam hazırlandı.
ü  Laikliğin gerçekleştirilmesi için önemli bir adım atıldı.
ü  Yeni kurulan rejim güçlendirilerek eski rejime dönüş yolu ka­patıldı.
ü  Ulusal egemenliğin pekiştirilmesi sağlandı.
 
ANKARA'NIN BAŞKENT OLMAS13 EKİM 1923

ü  Kurtuluş savaşının kazanılmasından sonra başkent sorunu ortaya çıktı.
ü  Ankara, Kurtuluş Savaşı'nın merkezi olması ve güvenli bir konumda bulunması sebebiyle TBMM tarafından başkent olarak kabul edildi.


ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ
İlk TBMM'de Gruplar
Ø  İlk TBMM'de bütün milletvekillerinin ortak amacı vatanın iş­galden kurtarılması olduğu için partileşmeye gidilmedi.
Ø  İlk TBMM'de Islahat Grubu, İstiklal Grubu, Tesanüt Grubu gi­bi gruplar vardı.
Ø  Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu kuruldu.
Ø  Mustafa Kemal Paşa taraftarlarına I. Grup, karşı olanlara ise II. Grup dendi. II. Grup saltanat ve hilafet taraftarı idi.

HALK PARTİSİ'NİN KURULUŞU 9 Ağustos 1923
Ø  Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk grubu temel alınarak kuruldu.
Ø  Parti 1923-1950 yılları arasında tek başına iktidarda kaldı.
Ø  Bu süre içinde;
ü  Mustafa Kemal Paşa 1923- 1938
ü  İsmet İnönü                 1938-1950
ü  hem cumhurbaşkanlığı hem de genel başkanlık yaptılar.
ü  Yapılan inkılaplar parti programına dayanarak gerçekleştiril­miştir.
ü  Halk partisi ekonomide devletçiliği savunmuştur.
ü  Türkiye'de kurulan ilk siyasi partidir.
ü  Halk partisi 14 Mayıs 1950'de yapılan seçimleri kaybetti ve yönetimi Demokrat Parti aldı.
ORDUNUN SİYASETTEN AYRILMASI 10 Aralık 1924
ü  ve II. TBMM döneminde milletvekilliği ile komutanlık aynı kişide bulunabiliyordu.
ü  Mustafa Kemal Paşa ittihatçılarda gördüğü ordu-politika ilişki­sinin Cumhuriyet döneminde de devam etmesini istemiyordu.
ü  1924 yılı Ekim ayı sonlarında Kazım Karabekir Paşa, Ali Fu­at Paşa, Refet Paşa gibi komutanlar birliklerinin başından ay­rılarak      Ankara'ya geldiler. Bu gelişmeler üzerine milletvekilli­ğiyle askerliğin aynı kişide bulunamayacağına dair kanun ka­bul edildi.
ü  Böylece ordu siyasetten ayrıldı.
TERAKKİPERVER CUMHURİYET PARTİSİ 17 KASIM 1924
Ø  Partinin genel başkanı Kâzım Karabekir Paşa'dır.
Ø  Kurucuları milli mücadelenin önde gelen isimleridir. Rauf (Or-bay) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa, Ad­nan (Adıvar) Bey gibi
Ø  Türkiye'de Halk partisinden sonra kurulan ikinci parti, Cum­huriyetin ilanından sonra kurulan ilk partidir.
Ø  İlk muhalefet partisidir.
ð   Ekonomide liberal düşünceyi savunmuştur.
ð  Dini inançlara saygılı olmayı ilke olarak kabul etmiştir.
Ø  Terakkiperver Cumhuriyet Partisi'nin muhafazakar ve dini inanç!ara saygılı bir siyaset izlemesi yeni rejime karşı olanla­rın bu partide yer almalarına neden oldu.
Ø  Terakkiperver Cumhuriyet partisi Şeyh Said isyanı ile ilgisi olduğu gerekçesiyle kapatıldı. (5 Haziran 1925)
Ø  Çok partili hayata geçişte ilk deneme başarısızlıkla sonuçlandı.
 
ŞEYH SAİD İSYAN13 ŞUBAT 1925
 
SEBEPLERİ
Ø  Şeyh Said'in yeni rejime karşı olması
Ø  İngilizlerin kışkırtmaları
Ø  Terakkiperver Cumhuriyet Partisi'nin kurulması
ü  Diyarbakır'da başlayan isyan çok geniş bir alana yayıldı.
ü  İsyanı bastıramayan Fethi (Okyar) Bey hükümeti istifa etti, yeni hükümeti İsmet Paşa kurdu.
ü  Alınan tedbirlerle Şeyh Said isyanı bastırıldı.
 
SONUÇLARI
ü  Takrîr-i Sükun Kanunu çıkarıldı. (4 Mart 1925)
-       Bu kanunla basına sınırlama getirildi.
-       Hükümetin eleştirilmesi yasaklandı.
-       Bu kanun 1929'a kadar yürürlükte kaldı.
ü  İsyan bölgelerine İstiklal mahkemeleri gönderildi.
ü  Yeni rejime yönelik ilk isyandır.
ü  Terakkiperver Cumhuriyet Partisi kapatıldı.
ü  İlk demokrasi denemesi başarısızlıkla sonuçlandı.
ü  İngiltere Musul konusunda önemli bir avantaj elde etti.
MUSTAFA KEMAL PAŞA'YA SUİKAST GİRİŞİMİ 16 HAZİRAN 1926
ü  Eski ittihatçılarla yeni rejime karşı olanlar Mustafa Kemal Pa­şa'ya bir suikast düzenleyerek iktidarı ele geçirmeyi planladı­lar.
ü  Suikast yeri olarak İzmir seçildi.
ü  Suikast gerçekleşmeden ortaya çıkarıldı.
ü  Olayı planlayanlar İzmir İstiklal mahkemesinde yargılanarak ağır cezalara çarptırıldılar. .
ü  Mustafa Kemal Paşa "Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır." demiştir.
SERBEST CUMHURİYET PARTİSİ 12 AĞUSTOS 1930
ü  1929'da bütün dünyada başlayan ekonomik bunalım Türki­ye'yi de etkiledi.
ü  İktidardaki Cumhuriyet Halk Partisi'ne karşı tepkiler artmaya başladı.
ü  İktidar partisinin denetlenebilmesi ve demokrasinin tam ola­rak yerleşebilmesi için yeni bir partiye ihtiyaç duyuldu.
ü  Mustafa Kemal Paşa'nın isteğiyle Fethi (Okyar) Bey'in baş­kanlığında Serbest Cumhuriyet Partisi kuruldu.
ü  Serbest Cumhuriyet Partisi ekonomide liberalizmi savunu­yordu.
ü  Zamanla partiye inkılap karşıtları girmeye başladı.
ü  Fethi Bey kontrolü kaybedeceğini anlayınca partiyi feshetti. (17 Kasım 1930)
 
MENEMEN OLAYI 23 Aralık 1930
ü  Derviş Mehmet ve adamları Menemen'de olay çıkardılar.
ü  Olayı bastırmak isteyen asteğmen Kubilay öldürüldü.
ü  Alınan tedbirlerle isyan bastırıldı.
ü  Olayı çıkaranlar İstiklal mahkemelerinde yargılanarak ağır cezalara çarptırıldılar.
ü  Menemen olayı rejime yönelik ikinci harekettir.
ü  Serbest Cumhuriyet Partisi'nin feshedilmesindeki haklılık an­laşılmıştır.
ü  1946'ya kadar çok partili hayata geçilmesi gecikmiştir.
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇ İLEMEMESİNİN SEBEPLERİ
ü  Yeni rejimin yerleştirilmek istenmesi
ü  Halkın çok partili hayata hazır olmayışı
ü  Yeni bir dünya savaşının çıkma ihtimali
ü  Lozan'dan kalan bazı sorunların çözülmek istenmesi (Hatay-Boğazlar)
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ 1946
Ø  II. Dünya savaşından sonra bir çok ülkede demokrasi hakim olmaya başladı.
Ø  Savaşı kazanan ülkeler de demokrasi ile yönetilen ülkelerdi,
Ø  Dünya barışını korumak için savaştan sonra Birleşmiş Millet­ler kuruldu.
Ø  Türkiye'nin de dünya devletleri içerisinde yerini alabilmesi için çok partili hayata geçmesi gerekiyordu.
Ø  1946'da Cumhuriyet Halk Partisi'nden ayrılan Adnan Mende­res, Celal Bayar, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü Demokrat Parti'yi kurdular.
Ø  1946'da "açık oy, gizli sayım" sistemine dayalı yapılan seçimi Cumhuriyet Halk Partisi kazandı.
Ø  14 Mayıs 1950'de "gizli oy, açık sayım" sistemiyle yapılan se­çimi Demokrat Parti büyük bir çoğunlukla kazandı.
Ø  Demokrat Parti 1950-1960 yılları arasında Türkiye'yi idare etti.
Ø  Bu dönemde Cumhurbaşkanı - Celal Bayar, Başbakan - Adnan Menderes TBMM Başkanı - Refik Koraltan

İNKILAPLAR

Cumhuriyet döneminde; Hukuk alanında Eğitim alanında Sosyal alanda Ekonomi alanında inkılaplar yapıldı.
 
Siyasi alanda ise,
+   Saltanatın kaldırılması 1 Kasım 1922
+   Ankara'nın başkent olması 13 Ekim 1923
+   Cumhuriyetin ilanı               29 Ekim1923
+   Halifeliğin kaldırılması        3 Mart1924
+   Çok partili hayata geçiş denemeleri yapılmıştır.


A) Hukuk Alanında Yapılan İnkılapların Sebepleri
Ø  Osmanlı Devleti'nde hukuk birliğinin olmaması
Ø  Kadın-erkek eşitliğinin olmaması
Ø  Çağın ihtiyaçlarını karşılayacak yeni bir hukuk sitemine ihti­yaç duyulması
Ø  Devlete laik bir karakter kazandırma düşüncesi
 
 TEŞKİLAT-I ESASİYE'NİN KABULÜ   20 OCAK 1921
Ø  23 Maddedir.
Ø  Kısa olmasının nedeni o zamanın olağanüstü şartları ve acil ihtiyaçları karşılamak için hazırlanmış olması.
Ø  Güçler birliği ilkesi hakimdir.
Ø  TBMM yasama ve yürütme yetkisine sahiptir
Ø  Meclis Hükümeti sistemi vardır.
Ø  TBMM'nin üstünde güç yoktur.
Ø  Amasya Genelgesi ile gelişen milli hakimiyet ruhuna resmi bir kimlik verilmiştir.
Ø  Bu Anayasaya devletin yönetim şekli (cumhuriyet)29 Ekim 1923'de eklenmiştir.
 1924 ANAYASASI'NIN KABULÜ   20 NİSAN 1924
Ø  Gerçek hayatın ihtiyaçlarına cevap veren bir anayasadır.
Ø  Egemenlik kayıtsız şartsız millete verilmiştir.
Ø  Vatandaşın haklarının korunması için Danıştay kurulmuştur.
Ø  1928'de Anayasadan "devletin dini İslam’dır" ibaresi çıkarılmıştır.
Ø  Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiştir.
Ø  1937'de Atatürk ilkeleri anayasaya girmiştir.
Ø  Günün şartlarına göre en çok değişikliğe uğrayan Anayasa­dır
Ø  1960'a kadar yürürlükte kalmıştır.
- İsviçre Medeni Kanunu'nun kabulü       17 Şubat 1926
- İsviçre Borçlar Kanunu'nun kabulü         8 Mayıs 1928
- Alman Ticaret Kanunu'nun kabulü        10 Mayıs 1928
LAİKLİĞE GEÇİŞ AŞAMALARI
1.        Saltanatın Kaldırılması                         1 Kasım 1922
          İlk aşamadır.
2.        Halifeliğin Kaldırılması                               3 Mart 1924
          En önemli aşamadır.
3.        Şer'iye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması      3 Mart 1924
4.        3 Mart 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabulü           
5.        Tekke-Zaviye ve Türbelerin Kapatılması       30 Kasım 1925
6.        Medeni Kanun'un Kabulü                               17 Şubat 1926 
7.        Devletin Dini İslam'dır" Maddesinin   Anayasa'dan çıkarılması           10 Nisan 1928
8.        Laikliğin Anayasa'ya girmesi                 5 Şubat 1937
İsviçre Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sebepleri
+  Çağın ihtiyaçlarına uygun akılcı çözümler getirmesi
+ Avrupa'da yapılan kanunların en yenisi olması
+ Aile hukukunda kadın-erkek eşitliğine yer verilmesi
Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sonuçları
+  Kadın - erkek eşitliği sağlandı.
+  Yeni Türk devletinin yapısına uygun bir hukuk sistemi getirildi.
 +  Ülkede hukuk birliği sağlandı.
+  Patrikhanenin dini konuların dışındaki yetkileri kaldırıldı.
+ Azınlıklar Lozan'da tanınan kendi kanunlarıyla yönetilme hakkından vazgeçerek Türk kanunlarına tabi oldular.
 
B)  Eğitim Alanında Yapılan İnkılaplar
Ø  Medreselerin kapatılması ve Tevhid-i Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924)
ü  Eğitimde birlik sağlandı.
Ø  Latin harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
ü  Öğrenim kolaylaştı.
Ø  Millet mekteplerinin açılması (1 Ocak 1929)
Ø  Türk Tarih Kurumu'nun kurulması (15 Nisan 1931)
ü  Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø  Türk Dil Kurumu'nun kurulması (12 Temmuz 1932)
ü  Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø  Üniversite reformunun yapılması (1933)
 
C) Sosyal Alanda Yapılan inkılaplar
  Şapka ve Kılık - Kıyafet (25 Kasım 1925)Kanunu'nun Kabulü
ü  Giyim-kuşamda çağdaşlaşma sağlandı.
 Tekke-Zaviye ve Türbelerin (30 Kasım 1925)kapatılması
ü  Miladi Takvimin kabulü (26 Aralık 1925)ve uygulanmaya başlaması (1 Ocak 1926)
 Uluslararası ölçü ve tartının kabulü (1 Nisan 1931)
ü  Uluslararası ticari ilişkilerde kolaylık sağlandı.
Soyadı Kanunu'nun kabulü (21 Haziran 1934)
ü  Kişilerin toplum hayatında kolayca tanınmaları sağlandı.
Hafta tatilinin Cuma gününden Pazar gününe alınması (1935)
ü  Uluslararası ilişkilerde düzen sağlandı.
 
Kadın Haklarındaki Gelişmeler
ü  Medeni Kanun'un kabulü (17 Şubat 1926)
ü  Belediye seçimlerine katılma hakkı verilmesi (3 Nisan 1930) -> İlk siyasi haktır.
ü  Muhtar olma hakkının verilmesi (26 Ekim 1933)
ü  Milletvekili seçme- seçilme hakkının verilmesi (5 Aralık 1934)
D) Ekonomi Alanındaki İnkılaplar
ü  İzmir I. İktisat Kongresi ve Misak-ı İktisadi’nin kabulü 17 Şu­bat 1923)
ü  Özel girişimlerin desteklenmesi
ü  Sanayiyi teşvik edecek kanunların çıkarılması
ü  Yurtta hammaddesi olan sanayi kollarının geliştirilmesi
ü  İlk özel bankanın (İş bankası) kurulması (1924)
ü  Aşar (öşür) vergisinin kaldırılması (17 Şubat 1925) –
v  Köylü rahatladı.
ü  Kabotaj Kanunu'nun kabulü (1 Temmuz 1926)
v  Denizlerimizde ve limanlarımızda ticaret yapma hakkının alınması
ü  Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kabulü(28 Mayıs 1927)
ü  Beş yıllık kalkınma planının hazırlanması (1934) -
ü  Devletçi ekonomik bir politika izlenmiştir.
ü  Etibank ve Maden Tetkik Arama (1935) Enstitüsü'nün kurulması

Yorumlar - Yorum Yaz