Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati döneminde yazdıkları halde bu topluluklara katılmayan sanatçılardır. Bu sanatçılar şunlardır:
AHMET RASİM (1864 – 1932)
- Fıkra, makale ve anılarıyla tanınır.
- Çocukluğunu, basın hayatını, İstanbul’un günlük yaşantılarını başarılı bir üslupla anlatmıştır.
Eserleri:
- Fıkra: Eşkâl-i Zaman, Şehir Mektupları
- Anı: Gecelerim, Falaka, Gülüp Ağladıklarım
- Roman: Hamamcı Ülfet
- Söyleşi: Ramazan Sohbetleri, Muharrir Bu Ya
HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864 – 1944)
- Servet-i Fünuncuların etkili olduğu bir dönemde bu topluluğa girmemiştir.
- Ahmet Mithat Efendi’nin “halk için roman” anlayışına uygun eserler vermiştir.
- İlk romanı “Şık” ile tanınmış ve sevilmiştir.
- Halkın diliyle (Özellikle mahalle kadınlarının dili) ve mizahi bir üslupla halkı aydınlatıcı romanlar yazmıştır.
- Romanlarında İstanbul halkının örf, adet, gelenek ve göreneklerini ve yaşayışını yansıtmıştır.
- Romanlarındaki kahramanlarını yetiştikleri ortamın diliyle konuşturur, sosyal çevresiyle birlikte anlatır.
- Alafranga yaşama özenen züppe tipleri, şöhret meraklılarını, batıl inançlara düşkün insanları mizahi bir üslupla eleştirmiştir.
- Natüralizmden etkilenmiştir.
Eserleri:
- Roman: Şık, Şıpsevdi, İffet, Mürebbiye, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Gulyabani, Nimetşinas, Metres, Ben Deli Miyim?, Mutallaka, Kaynanam Nasıl Kudurdu, Evlere Şenlik, Utanmaz Adam, Mezarından Kalkan Şehit
- Hikâyeleri: Kadınlar Vaizi, Namusla Açlık Meselesi, İki Hödüğün Seyahati, Melek Sanmıştım Şeytanı, Meyhanede Hanımlar, Gönül Ticareti
- Tiyatro: Hazan Bülbülü, Kadın Erkekleşince