Çarpanlar ve Katlar

Çarpanlar

» Bir doğal sayıyı kalansız (tam) bölebilen sayıya o doğal sayının çarpanı denir. Çarpan aynı zamanda o sayıyı tam bölen sayı demektir.

NOT: Bir doğal sayının bir başka doğal sayıya tam bölünmesi demek, bölme işleminde kalan hanesinde 0 (sıfır) sayısının bulunması demektir.

ÖRNEK: 54 sayısının çarpanlarını (tam bölenlerini) bulunuz.

ÇÖZÜM: 54 sayısının çarpanları; çarpımları 54 olan doğal sayılar demektir.

1×54=54

2×27=54

3×18=54

6×9=54

» Yukarıda çarptığımızda 54 sonucunu bulduğumuz bütün doğal sayı çiftlerini yazdık. Dolayısıyla 54 sayısının çarpanları 1, 2, 3, 6, 9, 18, 27, 54 tür.

ÖRNEK: 40 sayısının çarpanlarını bulunuz.

ÇÖZÜM: 40 sayısının çarpanları; çarpımları 40 olan doğal sayılar demektir.

1×40=40

2×20=40

4×10=40

5×8=40

» Yukarıda çarptığımızda 40 sonucunu bulduğumuz bütün doğal sayı çiftlerini yazdık. Dolayısıyla 40 sayısının çarpanları; 1, 2, 4, 5, 8, 10, 20, 40 tır.

Katlar

» Bir doğal sayının kalansız böldüğü sayıların tümüne o doğal sayının katları denir.

ÖRNEK: 3 sayısının katlarını yazınız.

ÇÖZÜM: 3 sayısının katları 3’er ritmik sayarken söylediğimiz sayılardır.

Öyleyse 3’ün katları ; 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 36, 39, 42, 45, …. şeklinde sonsuza kadar devam eder.

ÖRNEK: 12 sayısının katlarını yazınız.

ÇÖZÜM: 12 sayısının katları 12’şer ritmik sayarken söylediğimiz sayılardır. 

Öyleyse 12’nin katları; 12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, 120, 132, 144, 156, 168, 180, 192, 204, …. şeklinde sonsuza kadar devam eder.


Çarpanlar ve Katlar konu testini çözmek için tıklayın…